Kadınların gitmesi haram olan o yer neresi?

Burada bir hadiste Yakub b. İbrahim demiştir ki: Sizin hanımlarınızdan Allah’a ve âhiret gününe inananlar, sakın hamama girmesin.” Bunu, halifeliği döneminde Ömer b. Abdülazîz’e söyledim. Hemen Ebû Bekir b. Muhammed b. Amr b. Hazm’a “Muhammed b. Sâbit’e, naklettiği falan hadisi soruver. Çünkü o, sevilen biridir” diye yazdı. 0 da (sorup cevabını) Ömer’e yazdı. Bunun üzerine kadınlara hamama gitmeyi yasakladı. YAKUP BİN İBRAHİM Ömer bin Abdülaziz ile görüşmüş müdür? Bu hadise göre ikisi aynı çağda yaşamışlardır? Benim bildiğim Yakub b. İbrahim daha sonraki DEVİRLERDE yaşamıştır. Bir de Ömer b. Abdülazîz ile ilgili bu rivayet sahih midir? Yoksa uydurma mı?

Değerli kardeşimiz,

Hadis-i şerifte belirtilen ve yasaklanan hamamlar, tesettüre riayet edilmeyen günahların işlendiği hamamlardır.

Kadın-erkek birlikte girilen hamamlar veya kadın-erkek hamamlar ayrı dahi olsa tesettüre riayet edilmeyen hamamlar, bu sınıfta değerlendirilir.

Bu kısa bilgiden sonra sorunuza gelince:

Bu hadis rivayeti için bk. Sahihu İbn Hibban, 12/409-410.

Bu kaynakta “Yakub b. İbrahim” bu hadisi, Muhammed b. Sabit’ten, o da Abdullah el-hatmiden o da Ebu Eyyub el-Ensari’den rivayet ettiği bildirilmiştir. (Sahihu İbn Hibban, a.y)

Buna göre, bu konuyu Ömer b. Abdulaziz’e aktaran kişinin Yakub b. İbrahim olduğunu söyleyemeyiz. Rivayette  yer alan “Kale=Dedi” ifadesinin kime ait olduğunu tespit etmek zordur.

Kaldı ki, Hakim’in rivayetinde  “dedi” yerine, “Ömer b. Abdulaziz’e ulaştırıldı” şeklinde edilgen, meçhul bir kalıpla ifade edilmiştir.

Hakim bunun sahih olduğunu bildirmiş, Zehebi de ona muvafakat etmiştir. ( bk. Hakim, 4/312; Zehebi, Talik, aynı yerde)

– Bilindiği gibi, sorudaki hadis rivayetinde “Bunu, halifeliği döneminde Ömer b. Abdülazîz’e söyledim” ifadesi Yakub. b. İbrahim’e ait olduğu kabul edilmiştir. Yukarıda bundan biraz söz ettik. Şimdi bunu biraz daha açalım:  “Söyledim” diye tercüme edilen kelimenin Arapça aslı “NEMEYTU”(çıtlattım) manasına gelir. Oysa Beyhaki’de bu kelime -öznesi belli olmayan- meçhul kalıbında “NUMİYE..” (çıtlatıldı) şeklindedir. (bk. Beyhaki, es-Sünenü’l-Kübra, 7/504)

– Elbani de “Sahihu’terğib ve’t-Terhib” (1/40) de bu hadisin sahih olduğunu belirtmiştir. Ayrıca. Taberani’nin de bunu rivayet ettiğini fakat orada Ömer b. Abdulaziz’in zikredilmediğini belirtmiştir. (a.g.y)

– Bu tespiti doğrudur. Taberani’nin rivayeti için bk. el-Evsat, 8/287.

Özetle, bu hadis rivayeti sahihtir. Bu manaya gelen daha başka sahih rivayetler de vardır. Ancak, Yakub. b. İbrahim, Ömer b. Abdulaziz’den sonra geldiği için onunla görüşmemiştir. Nitekim, bazı rivayetlerde Ömer b. Abdulaziz’den hiç söz edilmemiş, bazılarında da ondan bahsedilmekle beraber, kimin bu konuyu kendisine açtığı bildirilmemiştir.