Hadis ve Dua

Çocuklara Mahremiyeti Öğretmenin 11 Yolu

By hadisdua | 29 Ekim 2016

Çocukların kendi bedenlerine yönelecek tehlikelerden kurtulabilmeleri ve korunabilmeleri için verilmesi gereken bir eğitimi vardır. Bu aynı zamanda ‘utanma- haya’ duygusu olarak da isimlendirilir.

İki duygu durumu vardır ki bunların işleyişi çok enteresandır. Bunlardan biri utanma diğeri ‘mahcubiyet’tir. Bu iki his k koruyucu kalkanıdır. Kişi toplum tarafından kınanan, sosyal yaşamda anormal bulunan davranışlardan, ‘utanma’ duy sayesinde kaçınarak sosyal yaşam düzeninin sürekliliğini sağlar.

Birçok anne-baba çocuğunun bir başkası tarafından taciz edilmesinden korkar; oysa bir o kadar korkulacak bir diğer kişinin kendi çocuğunun tacizcisi olmasıdır. Utanma duygusunu yitirmiş bir çocuk, tacizkar davranışlarda bulunmakt duymaz. İnternette birçok kişinin görmeye çekindiği resimlere ve görüntülere bakmak, utanma hissini kaybetmiş çoc kolayca adım atacağı bir davranıştır.

Böyle durumlarda yetişkinler genellikle çocuğu cezalandırarak sorunu çözmeye çalışsa da bu oldukça yanlış bir yönt çocuk cezalandırıldıkça, utanma duygusundan hızla uzaklaşır, kendisini cezalandırana duyduğu kin ve öfkeye sarılır daha da baskın hale gelir. Baskı, zorlama, ceza ve şiddet, problemi çözmek yerine daha da derinleştirir.

Bu durum ancak çocuğun duygu dünyasının yeniden canlandırılması, geçmiş yıllarda kapattığı duygularının yeniden yetişkinin ona ‘değerlilik’ hissi kazandırmasıyla ortadan kalkar. Çocuk ne kadar utanç içeren davranışlar sergilese de tebessümle bakmalı, sevgi göstermeli, onu olduğu haliyle kabul etmeli, çocuğun bütün olumsuz davranışlarına karşı bir sabır içinde bıkmadan, tükenmeden şefkat göstermelidir ki çocuğun duygu dünyası uyanabilsin.

Mahcubiyet hissi de utanma duygusu gibi diğer duygulardan çok farklıdır. Mahcubiyet bireyin kendini büyük görmem hissetmemesi, insan olmanın getirdiği ortak paydada kalabilmesi için oldukça özel bir histir. Kişi bu his sayesinde tev olur. Ancak mahcubiyet hissi de utanma hissi gibidir. Her insanda doğuştan var olan bu duygu, kişi mahcup edildikçe görünürlüğünü kaybetmeye başlar. Mahcup edilen, mahcubiyet hissini yitirir.

1.Bedenim Bana Aittir Bilinci

Bu bilincin oluşturulmasından ebeveynler sorumludur. Çocukların bedenleriyle ilgili tasarruflarda, onlardan onay a gerekir. Anne altını ıslatmış oğlunun-kızının pantolonunu öfkeyle çıkartmamalı, çocuğun onurunu kırmamalı, aksi davranmalıdır. Çocuğun vücuduna bir şey yapacağında ondan izin alınması gerektiğini gösterircesine, ‘Altını ıslat değiştireyim istersen’ tavrıyla yaklaşmalıdır.

2.İzin Verirsem Dokunabilirsin’ Bilinci

Ebeveynler, çocuklarının auralarının oluştuğu 4-5 yaşından sonra onları öperken, ‘seni öpebilir miyim?’diye müsa istemelidirler. Bu davranış, ‘bedenim bana aittir’ bilincinin oluşmasında oldukça etkilidir.

3. Dokunulması Yasak Olan Yerlerim Refleksi

Çocuklar 4 yaşından itibaren, vücutlarının belli bölgelerine temas edilmesinden rahatsız olmaya başlamalıdır. Çoc ve akraba tarafından cinsel organına dokunularak, öpülerek, vurularak sevilmemelidir. Bu tür davranışların, çocuk oluşturulmaya çalışılan ‘dokunulması yasak yerlerim’ refleksine önemli ölçüde zarar vereceği unutulmamalıdır.

4.Fiziksel Baskıya Direnme Gücü

Küçük yaşlardaki çocuklar kendi güçsüzlüklerini ve çaresizliklerini, büyüklerin gücünü keşfettikçe anlar. Ebeveyn, kızını severken büyük ve orantısız güç gösterilerinden dikkatle sakınmalıdırlar. Aksine, kendisine karşı herhangi b gösterisinde bulunulduğunda direnme ve karşılık vermenin işe yarayacağı bilincini edindirmelidir. Bunun için de ç kaçma becerisini geliştirecek saklambaç, mendil kapmaca, yakalamaca, ebelemece, köşe kapmaca gibi oyunlar Bu oyunlar çocuğa belli beceriler kazandıracaktır.

5. Vücudum Görünmemeli Hissi

Özellikle 4 yaşından itibaren çocuk,ev içinde veya ev dışında çırılçıplak bulunmamalı, giysilerini kendisinin giyip ç izin verilmelidir. Böylece, kendi çıplaklığına karşıbilinçsizce bir alışkanlık kazanır ve buna bağlı olarak refleks geliş Başkalarının yanında kendini çıplak görmeye alışkın olmayan çocuk, giysilerinin birileri tarafından çıkarılmasından rahatsızlık duyar

6. Banyoda Çıplak Olunmamalı Bilinci

4 yaşından sonra ebeveyn de tamamen çıplak halde çocukla aynı anda banyoda bulunmamalı ve birlikte yıkanm Ayrıca, çocuklar 4 yaşından itibaren banyo yaparken üzerlerinde külot bulunmalıdır. Böylece çocuklar, genital böl görülmemesi gerektiğini pratikte uygulayarak da öğrenir. Çocuğun, özellikle 7 yaşından sonra da genital bölgeleri sebeple olursa olsun bir başkası tarafından görülmemesi gerekir.

7. Tuvalette Benden Başkası Olmamalı Bilinci

Her ne sebeple olursa olsun, 4 yaşına girmiş bir çocuğa tuvaletin özel bir mekan olduğu, tuvalet ihtiyacı gideren b başkaları tarafından görülmesinin doğru olmayacağı öğretilmelidir.

Çocuğun tuvalette, birileriyle beraber bulunması, kendisi için ileride hayati önem taşıyan temel daranış refleksinin engeller. Çocuk genital bölgelerinin görülmesinden rahatsız olmamaya, kendisini tuvaletteyken gören birine karşı vermemeye asla alışmamalıdır.

8. Soyunma ve Giyinmede Yalnızlık İlkesi

Çocuk, kendi bedenini izleyen birinden rahatsız olmalıdır. Kötü bakışlara anne-babalar engel olamaz, ama çocuklara refleks kazandırarak onların bunun üstesinden gelmesini sağlayabilirler. ‘ soyunma ve giyinmede yalnızlık’ ilkesini kazandırmak için 4 yaşından itibaren çocuklar ortalık yerde çıplak halde dolaşmamayı öğrenmelidir

9.İzin Verirsem Kabul Edilirsin’ İlkesi

Anne için çocuk ne kadar büyürse büyüsün, çocuktur. O yüzden ebeveynler, oğlunun-kızının odasına girerken, on alınması gerektiğini düşünmeyebilir. Ancak, 4 yaşından itibaren, ‘izin verirsem kabul edilirsin’ ilkesi adım adım ha geçirilmelidir. 7 yaşından sonra artık çocuktan izin almadan onun özel dünyasına adım atılmaması gerekir.

10.Akraba-Çevre Farkındalığı

Bir çocuğun çevresinde kendisi için tehlike olabilecek kişileri kavrayabilmesi –bir başka deyişle sosyal tehlikenin f varabilmesi- en erken 7-9 yaş döneminde başlar. Hatta bir çocuk, yetişkinlerin oluşturabileceği tehlikenin büyüklü 14-15 yaşlarında ya da ergenlik döneminde kavrayabilir. Çocuğun kendi amcası dışındaki yetişkinlere ‘amca’diye etmesi değil, o kişinin yanına ‘amca’ kelimesi kullanılması tarif edilmelidir. Örneğin, ‘ bakkal amca’ veya ‘ bakkal a ‘Ahmet amca’ gibi..

Bunun yanı sıra çocuğun kendi amcasına ise sadece ‘amca’ diye hitap etmesi, bu iki yetişkinin çocuk dünyasında değiştirecktir.

11.Biz Bilincini Geliştirme

Yapılan araştırmalar gösteriyor ki zarara uğratılmış çocukların tamamına yakını, yetişkinlere güvendiği için suistim uğruyor. Çocuğun daha ilk yaşlarından itibaren, ‘biz’ sınırı içindeki bu kişilerle (baba, anne, amca, dayı) iletişimi ö arttıracak imkanlar aranmalıdır. Dayı ile görüşmeye özel önem verilmeli, amcayı ziyaret büyük önem taşımalıdır.

dede ve ninesiyle olan ilişkisi asla zayıflatılmamalıdır. Bu kişilerle küçük aile kavgaları nedeniyle aile bağları asla zedelenmemelidir. Bu kişilerin çocuk terbiyesinde emniyet sigortası rolü üstlendiği asla unutulmamalıdır.

Bununla birlikte kardeşler 7 yaşından itibaren ayrı odalara geçmelidir. Kız ve erkek çocuklar aynı odada en çok 7 kadar kalabilirler.