Tek çivi çakılmadan yapılan cami

Bosna Hersek’te 19. yüzyılda inşa edilen ülkenin “çivisiz” tek camisi, şehrin sembollerinden biri olarak yaklaşık iki asırdır dimdik ayakta durmaya devam ediyor.

Önemli Osmanlı eserlerinin bulunduğu Bosna Hersek’in Buzim şehrinde 19. yüzyılda inşa edilen ülkenin “çivisiz” tek camisi, şehrin sembollerinden biri olarak yaklaşık iki asırdır dimdik ayakta durmaya devam ediyor.

AHŞAP CAMİ OLARAK ANILIYOR

“Şövalyeler Şehri” olarak anılan Buzim’de 1830’lu yıllarda inşa edilen ve yapımında tek bir çivi dahi kullanılmayan bu tarihi cami, halk arasında “Ahşap Cami” olarak anılıyor.

Bihaç şehrinde bulunan ve kiliseden camiye dönüştürülen Fethiye Camisi’nin ardından Krajina bölgesinin en eski camisi olan Ahşap Cami, aynı zamanda bölgedeki en eski ahşap cami olma özelliğine de sahip.

İKİ ASIRDIR AYAKTA

Yapımında tek bir çivi kullanılmamasına rağmen iki asırdır ayakta kalan cami hakkında bilgi veren tarihçi Amir Sijamhodzic, caminin bulunduğu yerde öncesinde taştan yapılmış başka bir cami olduğunu ifade ederek Ahşap Cami’nin ise Viyana Kuşatması’nın ardından bölgeye yerleşen halkın ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla inşa edildiğini söyledi.

Caminin, dönemin Bosna Valisi Mehmed Vecihi Paşa tarafından yeniden inşa edildiğini belirten Sijamhodzic, caminin yapım tarihiyle ilgili tartışmalar olduğunu, vakıfname üzerinde 1838, cami önünde bulunan taştaki yazılarda ise caminin 1835 yılında inşa edildiğinin görüldüğünü ifade etti.

Sijamhodzic, yapılış tarihinden çok yapımında kullanılan yöntemin ilginç olduğunu söyleyerek cami yapımında tek bir çivi dahi kullanılmamasının son derece önemli ve ilgi çekici olduğunu vurguladı.

Buzim’deki bu tarihi caminin, “Ulusal Anıt” olarak ilan edilmesinin ardından onarım çalışmalarına ağırlık verildiğini kaydeden Sijamhodzic, onarım çalışmalarının ilk aşaması olarak çatının aslına uygun olarak kestane ağacından yapıldığını anlattı.

HALK KENDİ İMKANLARIYLA CAMİLER İNŞA ETTİ

Osmanlı Devleti’nin Bosna’da görevlendirdiği valiler, daha çok ülkenin merkezine odaklanmış, merkezi bölgelerde camiler inşa etmişti. Merkeze uzak olan Buzim ve civarında ise halk kendi ihtiyaçları doğrultusunda ve kendi imkanlarıyla ahşap camiler inşa etmişti.

Büyük şehirlerde inşa edilen dayanıklı camiler bugüne ulaşsa da bu mütevazi ahşap camilerin büyük çoğunluğu ise tarih boyunca yaşanan savaşlarda ciddi hasarlar görerek yok oldu.